De digitale vraagbaak voor het wiskundeonderwijs

home |  vandaag |  gisteren |  bijzonder |  gastenboek |  wie is wie? |  verhalen |  contact

HOME

samengevat
vragen bekijken
een vraag stellen
hulpjes
zoeken
FAQ
links
twitter
boeken
help

inloggen

colofon

  \require{AMSmath}

Reageren...

Re: Snijpunten cirkels

De volgende stelling moet ik gebruiken om fi (60) te berekenen. (Ik weet niet hoe ik het symbool van fi kan invoeren)

De produkt voor de fi-functie van Euler.
Zij mÎZ, m2, met priemontbinding
m = n
Õp(i) ^a(i) waarbij a(i) 0 voor
i=1

alle i. Dan geldt:

fi(m) = n
Õ p(i)^a(i0-1 · (p(i) -1)
i=1

Ik begrijp de tekens in de priemontbinding niet (oa Õ), wat wordt er bedoeld en hoe kan ik dit gebruiken?

BVD

Antwoord

Dag Tjen,
die notatie met een Õ betekent het product van een aantal factoren net zoals de notatie met een å een som van een aantal termen betekent. Zo is
Õ6i=1i=1*2*3*4*5*6=720(=6!).
Zoals je weet kun je ieder geheel getal groter dan 1 op een unieke manier schrijven als een product van priemfactoren. Zo is 720=24*32*51.
De eerste notatie hierboven is daar een kortschrift voor: in het geval van n=720 geldt dus p(1)=2 en a(1)=4, p(2)=3 en a(2)=2, p(3)=5 en a(3)=1.
De getallen p(i) hoeven geen opvolgende priemgetallen te zijn. Bijvoorbeeld 56=23*71. In dit geval is p(1)=2 en p(2)=7.

De tweede formule vertelt dan hoe je de j-functie van Euler kunt berekenen als je de priemontbinding hebt gevonden. Voor iedere priemfactor p(i) verlaag je de exponent met 1 en vermenigvuldigt met p(i)-1.
Voor n=720=24*32*51 geldt dus j(720)=24-1*(2-1)*32-1*(3-1)*51-1*(5-1)=23*1*31*(2)*50*(4)=192.

Bij jouw opgave: bereken j(60), moet je dus eerst een priemontbinding van 60 maken: 60=22*3*5.
Dus j(60)=2*(2-1)*(3-1)*(5-1)=2*2*4=16.
Dat klopt want er zijn precies 16 getallen kleiner dan 60 die relatief priem zijn t.o.v. 60 (als je 1 meetelt):
1,7,11,13,17,19,23,29,31,37,41,43,47,49!!!!,53,59.




Gebruik dit formulier alleen om te reageren op de inhoud van de vraag en/of het antwoord hierboven. Voor het stellen van nieuwe vragen kan je gebruik maken van een vraag stellen in het menu aan de linker kant. Alvast bedankt!

Reactie:

Klik eerst in het tekstvlak voordat je deze knopjes en tekens gebruikt.
Pas op: onderstaande knopjes en speciale karakters werken niet bij ALLE browsers!


áâæàåãäßçéêèëíîìïñóôòøõöúûùüýÿ½¼¾£®©




$\mathbf{N}$ $\mathbf{Z}$ $\mathbf{Q}$ $\mathbf{R}$ $\mathbf{C}$
Categorie: Vlakkemeetkunde
Ik ben:
Naam:
Emailadres:
Datum:19-5-2024